![]() |
|
เรื่องโดย อาจารย์ผดุง ประวัง |
|
ผางลาง |
|
เล่าเรื่องอดีตตอนของเก่าของแก่ชนิดหนึ่งชาวบ้านเรียกว่า “ ผางลาง “ ปกติจะมี 2 ตัวคือตัวผู้และตัวเมีย ตัวผู้จะใหญ่ตัวเมีย ผางลางจะมีเสียงกึกก้องก็ต่อเมื่อเราต้องเขย่าถึงจะมีเสียงเกิดขึ้น เสียงของผางลางจะดังกึกก้องไปไกลเป็นกิโลเมตรอยู่ต่างหมู่บ้านก็จะได้ยิน เสียงชัดเจน เสียงของผางลางจะกังวานไพเราะเสนาะหูกว่าเสียงของกระดิ่งวัวควายหลายเท่า เดี๋ยวนี้มีเหลืออยู่ไม่มาก เช่น ที่ตำบลเวียงนี้ก็มีเหลืออยู่แต่ที่หมู่บ้านดอนไชย ม. 8 นี้เท่านั้น ชาวบ้านอนุรักษ์ไว้ให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาเรียนรู้และผางลางนี้มีคุณค่าด้านโบราณวัตถุมากเช่นกัน คนสมัยก่อนใช้ผางลางใน 2 กรณีคือ 1.เมื่อมีเหตุที่ทำให้เกิดความสุขและความดีงาม เช่น หลังเก็บเกี่ยวข้าวเสร็จแล้วก็จะนำผางลางมาเขย่าให้เกิดเสียงดังเพื่อประกาศ ให้คนทั่วไปทั้งในหมู่บ้านและบ้านใกล้เรือนเคียงได้ทราบว่าเก็บเกี่ยวข้าว เสร็จแล้วและข้าวอุดมสมบูรณ์ดี และเป็นการขอบคุณเทวดาหรือขอบคุณดินฟ้าอากาศที่ทำให้ได้ผลผลิตมากและขอให้ปีหน้าผลผลิตข้าวอุดมสมบูรณ์เหมือนเดิมและถือเป็นการละเล่นสนุกสนานก็ได้2.เมื่อเกิดเหตุการณ์ไม่ปกติ เช่น เกิดกบกินเดือนหรือจันทรุปราคา ปกติชาวบ้านสมัยก่อนถ้ามีเหตุการณ์ไม่ปกติ เช่น กบกินเดือนก็จะใช้วิธีตีเกราะเคาะไม้ให้เกิดเสียงดัง ตีเล้าเป็ดเล้าไก่ ตีปี๊บ และอีกอย่างหนึ่งถ้าหมู่บ้านไหนมีผางลางชาวบ้านจะนำผางลางมาเขย่าให้เกิด เสียงดังเพื่อจะไล่ให้กบคายเดือนออกมาอย่างนี้เป็นต้น ผางลางบ้านดอนไชย ม.8 ต.เวียง อ.เชียงคำ จ.พะเยา งานเก็บข้อมูลเชิงลึกประวัติศาสตร์คำบอกเล่าจากชาวบ้าน |
|
*หมายเหตุ คุณ Thiab Chiangkham เล่าเสริมต่อว่า ” สมัยก่อนใช้สำหรับวัวต่าง ค้าขายครับ. นายฮ้อยสมัยก่อนเอาต่างวัวนำ “ |
ทำความเข้าใจเกี่ยวกับเว็ปไซต์ www.kasetsomboon.org |
ข้อตกลงก่อนชมเว็ปไซต์ |
บทความบันทึกการเดินทางของเว็ปมาสเตอร์ นายตัวดี ท.ทิวเทือกเขา คลิ๊กอ่านได้เลยครับ มีทั้งหมดตอนนี้ 14 ตอน |